donma

Donma olayına maruz kalan kişinin donan organlarının ısıtılması, onan dokunun daha fazla hasar görmesine hatta iyileşme şansını tamamen kaybetmesine neden olabilir.

Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Aile Hekimliği Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Hülya Akan, donma olayını, aşırı soğuğa maruz kalma sonucu hücrelerin ve dokuların hasar görmesi olarak tanımladı. Donmanın genellikle yüksek irtifalarda dağcılık gibi sporlarla uğraşanlarda görüldüğüne dikkati çeken Akan, yerleşim merkezlerinde ise çok soğuk kış aylarında evsiz kişilerde, çok yaşlı olup tek başına yaşayan ve yeterli ısıtması olmayan kişilerde rastlandığını kaydetti.

DONMA İLERİ DÜZEYDEYSE KOMA GELİŞİR

Alkan, donmanın derecesi ilerledikçe bilincin bulanıklığı, değerlendirme de bozukluk, uyku hali, nabız ve solunum hızında azalma, kalp atım düzeninde bozukluklar, reflekslerin yok olması gibi bulguların ortaya çıktığına vurgu yaparak, daha ileri düzeyde ise tansiyon düşüklüğü ve koma halinin meydana geldiğini belirtti.

Donmanın ilk belirtileri oluştuğunda yapılacak en doğru şeyin, kişinin bir an önce en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılması olduğunu ifade eden Alkan, şunları kaydetti:

Aşırı soğuk ortamda uzun süre kalınması sonucu donma ortaya çıkar. Kazazede halsiz, uykuludur. Donuk vücut bölümleri beyaz, sert, soğuktur. Henüz donmamış kısımlar kızarık olabilir. Hareketleri ağır ve ağrılıdır. Ciltte su dolu keseler görülebilir. Donmuş kısımlarda duyu kaybı vardır.

Karla ovuşturmak, masaj yapmak, kumaş parçaları sürterek ısıtmaya çalışmak, sıcak odaya ya da sıcak suya sokmak, bandaj yapmak, cilde ilaçlar sürmek, alkol ya da sigara vermek sakıncalıdır.

İlkyardımcı önce kazazedenin ıslak giysilerini çıkartıp kurumasını sağlamalıdır. Donmuş bölgeler temas, sürtünme, doğrudan ısıdan korunmalı, yüksekte tutularak bir battaniye ile sarılmalıdır. Isıtma işlemi yavaş ve aşamalı olarak yapılmalıdır. Ilık su bu amaçla kullanılabilir. Kazazedeye ılık içecekler ve şekerli sıvı gıdalar verilebilir.

Ankara Tabip Odası İlkyardım Eğitimi Komisyonu İlkyardım Eğitimi Kursu Ders Notlarından Alınmışır.