grip aşısı ne zaman yapılır

Bir Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı olarak aşılar hakkında genel düşüncelerinizi öğrenebilir miyiz?

Enfeksiyon hastalıklarıyla mücadelede 2 önemli hedef bulunmaktadır. Birincisi var olan enfeksiyonu tedavi etmektir. İkincisi ise o enfeksiyon etkenine karşı nasıl korunulacağının bilinmesi ve uygulanmasıdır. İşte aşılama dediğimizde enfeksiyonlara karşı korunmada en önemli silahtan bahsediyoruz demektir. Günümüzde çiçek hastalığının eradike edilmesi (ortadan kaldırılması), kızamığa bağlı ölümlerin azalması, kızamıkçık ile ilişkili yenidoğan anomalilerinin azalması, yeni doğanda tetanozun önlenebilmesi ve azalması, ülkemizde ve bir çok ülkede çocuk felcinin görülmemesi, aşıyla önlenebilir hastalıklardan ölüm oranının azalması hep etkin ve sürekliliği olan aşılama stratejileri ile sağlanan sonuçlardır.

Bir ulusal uzmanlık derneği başkanısınız. Ama Sağlık Bakanlığı'nda da önemli bir komisyonun üyesisiniz. Bu komisyonun işlevi nedir açıklayabilir misiniz?

Grip (Influenza) ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen ciddi bir viral solunum sistemi hastalığıdır. Fakat üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileriyle başladığı ve çoğunlukla daha hafif bir tablo olan nezle ile karıştırıldığı için, toplumca yeteri kadar önemsenmemektedir. Amerika Birleşik Devletleri’nde her yıl 200. 000 kişinin hastaneye yatırılmasına, 36. 000 kişinin ölümüne neden olmaktadır. Benzer oranlar bir çok ülke için geçerli olup, bazen ciddi salgınlarla toplumu önemli ölçüde etkileyebilmektedir.

Hastalık ateş, kas ağrıları, başağrısı, halsizlik, kuru öksürük, boğaz ağrısı vfe burun tıkanıklığı-akması ile başlar. Normal seyrinde 3-7 günde iyileşir. Fakat yaşlı, çocuk ve direnci kıran ek hastalığı olanlarda daha ciddi tablolara dönüşür. Sinüzit, Zatürree, Orta kulak iltihabı veya tüm vücuda yayılması ile kalp dokularının bile iltihaplanabileceği ciddi tablolara dönüşebilir. Ayrıca şeker hastalığı, kalp hastalığı ve kronik akciğer hastalığı olanlarda, bu hastalıları alevlendirip, kötüleştirebilir. Hastalık en çok küçük çocuk ve yaşlılarda ağır seyreder.

Havalar soğudukça gribe yakalanma olasılığınız artıyor. Etrafımızdaki 3 kişiden birinin grip olduğunu görmeye başladığımız bir mevsimdeyiz şimdi. Uzmanlar ''Grip aşısı'' olunması konusunda uyarılarını sürdürüyor. Sizin kafanızda ise grip aşısı ile ilgili sorular var. İşte bu soruların yanıtları;

1. Grip aşısı nasıl hazırlanır?

Grip aşısı, her yıl bir önceki mevsim en çok rastlanan grip virüslerinin türlerine göre yeniden hazırlanır. Bu amaçla, 80 ülkedeki 110 laboratuardan elde edilen bilgiler, Dünya Sağlık Örgütü'nde toplanarak her yıl dünyada en çok hastalık yapmış olan ikisi A ve biri B olmak üzere üç değişik virüs grubu belirlenir.

Mesela, bu yıl tüm dünyada uygulanmakta olan grip aşılarında, A tipi virüslerden H1N1 benzeri Yeni Kaledonya ve H3N2 benzeri Kaliforniya virüsleri ile B tipi Şanghay benzeri virüsler bulunmaktadır.

2. Aşı ne zaman yaptırılmalıdır?

Grip aşısı, grip salgınları başlamadan önce yaptırılmalıdır. Bunun için ideal dönem ekim-kasım-aralık aylarıdır.

3. Aşının etkisi ne zaman başlar?

Grip aşısının etkisi yapıldıktan 2-3 hafta sonra ortaya çıkar. Bu nedenle grip aşısının bir grip salgınından en az 2 hafta önce yapılmış olması gerekir.