influenza

İl Pandemi Planlarının Hazırlanması İle İlgili Açıklama

İl pandemi Planlarının hazırlanması konusunda bakanlığımıza birçok soru gelmektedir. Bu soruların her birine cevap teşkil edecek bir açıklama yapma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. İl pandemi Planları hazırlanırken, aşağıda yazılı olan hususların plan hazırlamasında göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

1. Öncelikle pandeminin, il içinde etkileri ile ilgili ile özgü senaryoların hazırlanması gerekmektedir.

2. Pandeminin ülke genelinde ve ilinizdeki olası etkileri, il genelinde yapılması gereken hazırlıklar ve süre konusunda başta İl Valisi olmak üzere il yöneticilerine bir brifing verilmeli ve sunum yapılmalıdır.

3. İl genelindeki sağlık kuruluşları ve sağlık altyapısı ile ilgili envanterler hazırlanmalıdır. Eğer hazır varsa güncellenmelidir.

4. İl Pandemi Planlama Komitesi oluşturulmalıdır. Bu komitenin çalışma amaçlarından bazıları aşağıda açıklanmıştır. Ulusal Pandemi Planının “İl pandemi Planlarının hazırlanması” bölümünde “İl Pandemi Planının İçeriği” başlıklı bölümü kapsayacak hazırlığı yapmalıdır.

a. Pandemi durumunda hastaların triajı ve sevki ile ilgili bir yapıyı oluşturmak

En önemli hijyen tedbirleri

Basit hijyen tedbirleri yoluyla, kendini ve başkalarını
enfeksiyonlardan korumaya katkıda bulunmak mümkündür:

***

Ellerinizi düzenli olarak ve iyice, su ve sabun ile (özellikle
yemekten önce) yıkayın.

***

Hapşırırken ya da öksürürken ağzınızın ve burnunuzun önüne
kağıt mendil tutun. Yanınızda mendil yoksa: Elinizi burnunuzun
ve ağzınızın önüne tutun ve hemen ardından ellerinizi su
ve sabun ile yıkayın ya da kolunuzla burnunuzun ve ağzınızın
önünü kapatın.

***

Kağıt mendili kullandıktan sonra bir çöp kutusuna atarak
bertaraf edin ve sonra ellerinizi yıkayın.

***

Karşılama, selamlama için el sıkmaktan kaçının ve en az 1
metrelik bir mesafeyi koruyun. Aşağıdaki belirtilerden şikayet
ettiğinizde evde kalın:
» aniden ortaya çıkan, 38°C’nin üzerinde ateş
» titreme nöbetleri, baş, adale ve mafsal ağrıları
» nezle, kuru öksürük ve boğaz ağrıları
» bulantı hissi, zaman zaman da nefes alma şikayetleri
» çocuklarda ayrıca karın ağrıları, ishal ya da kusmalar da
görülebilir

***

Bir pandemi sırasında resmi makamlar belirli durumlarda bir
hijyen maskesi takmayı tavsiye eder. Tam durum ancak,

Önleyici tedbirler

İsviçre’nin pandemi hazırlığı, İsviçre Influenza-Pandemi
Planı’nda toparlanmış olan değişik koruyucu tedbirlere
dayanıyor.

Bir pandemi virüsüne karşı en etkili koruma, aşılamadır.
Ancak bir pandemi halinde uygun aşı maddesi ancak
pandeminin patlak vermesinden 4 ila 6 ay kadar sonra hazır
olacaktır, çünkü yeni virüsün izole edilmesi, karakteristiklerinin
belirlenmesi ve aşı maddesinin üretilmesi bu kadar
zaman alacaktır.

Aradaki zaman içerisinde ilk koruyucu tedbir,
bir pre-pandemi aşısından oluşuyor. Böyle bir aşı maddesi
insanın bağışıklık sistemini uyarır ve grip virüslerinin aşı
maddesinin içerdiği virüs ile yakın akraba olması şartıyla,
aşılanan kişinin çeşitli grip virüslerine karşı bağışıklık
kazanmasını sağlar. İsviçre Konfederasyonu tarafından satın
alınan ve depolanan pre-pandemi aşı maddesi, güncel kuş
gribi virüsü H5N1 temel alınarak geliştirildi.

Yeni pandemi virüsü H5N1 virüsü ile akraba ise –ki uzmanlar halen, öyle
olacağı varsayımından hareket ediyorlar– pre-pandemi
aşılaması halka ilk korumayı sağlayacaktır. Konfederasyon bu
yüzden bir pandemi çıkması halinde ilk önce halka bir doz

Pandemik bir gripten, grip hastalıklarının dünya çapında ve
yoğun bir şekilde artması anlaşılır. Bir grip pandemisinin
karakteristiği, hastalığa, insanın ona karşı bağışıklığa sahip
olmadığı ve –kuş gribinin aksine – insandan insana kolay
geçebilen, yeni türden bir grip virüsünün neden olmasıdır.
Hastalık hızlı yayılır ve çok sayıda ağır hastalığa neden
olabilir.

Geçmişte birden fazla defa bu tür pandemiler görüldü.
Bunların en ünlüsü, 1918 yılında dünya çapında 20-40 milyon
insan hayatına mal olan İspanyol Gribi‘ydi. Gelecekte de
tekrar bir pandemik gribin görülecek olması muhtemeldir.
Belli olmayan ise sadece, bir sonrakinin nerede ve ne zaman
patlak vereceğidir.

Olası belirtiler ve tedavisi

» Pandemik grip virüsü halihazırda var olmadığından,
belirtilerin ayrıntıları belli değildir.

» Belirtilerin mevsim gribindekine benzer, ancak daha ağır
olması mümkündür.

» Hastalığın bulaşmasından ilk belirtilerin görülmesine
kadarki süre muhtemelen birkaç saat ile günler arasında bir
süre aralığında olacaktır.

Antiviral ilaçlarla hastalığın seyri hafifletilebilir ve virüslerin
aktarımı daha aza indirgenebilir. Antiviral ilaçların dağıtımı

Grip hastalığının etkeni, sürekli değişerek insanların bağışıklık sistemini alt etmeyi başaran influenza virusudur. İnfluenza virusunun A, B, ve C olmak üzere üç tipi mevcuttur. A tipi virus hem insanlarda hem de kuş, kümes hayvanları ve domuz gibi hayvanlarda hastalık yaparken, B tipi sadece insanlarda hastalık yapar. C tipi ise çok hafif derecede hastalık yaptığı için salgınlara yol açmaz.

Gribe yol açan Influenza virüsü çok kolay ve hızlı bulaşır. Başlıca bulaşma yolları, öksürük ve hapşırıklar ile etrafa saçılan damlacıkların hava yolu ile bulaşması, hasta kişiler ile direkt temas edilmesi ve hasta kişilerin ağız-burun akıntıları ile temas etmiş eşyalar ile bulaşmadır. Hasta kişilerden etrafa saçılan virüs parçacıklarının havada asılı kalabilme yeteneğinde olması bulaşıcılığı daha da arttırmaktadır. Hasta bir kişinin bir ortama girip çıkması bile o ortamda bulunan kişileri hastalığın bulaşması açısından risk altına sokmaktadır. Bu nedenle grip evde, iş yerinde, okullarda, kreşlerde, toplu taşım araçlarında çok kolaylıkla bulaşır.

* Grip sadece sıkıntı veren bir hastalıktır!
Yanlış! Grip ve sonrasında gelişen akciğer enfeksiyonları Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ölüm nedenleri arasında naltıncı sırada yer alıyor. Her yıl 20 bin kişi grip ve sonrasında ortaya çıkan akciğer enfeksiyonları nedeni ile yaşamını kaybediyor. Bunların yüzde 90’ı 65 yaş üzerindeki kişilerden oluşuyor.

* Grip basit bir üst solunum yolu enfeksiyonudur!
Yanlış! Grip ani olarak başlayan yüksek ateşle seyreden, aşırı halsizlik, bitkinlik, kuru öksürük kas, eklem ve baş ağrısı ile kendini gösteren bir hastalıktır. Gribe yakalanan kişi en az 3-5 gün yatak istirahati ile kendini toparlayabilir. Ayrıca vücudun bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle zatürree gibi ikincil hastalıklarında tabloya eklenmesi ile hastalık daha da ağırlaşabilir.

* Grip aşısı gribe yol açar!
Yanlış! Grip aşıları inaktive veya ölü grip virüslerinden üretilir ve gribe yol açamaz ve grip hastalığı oluşturmaz.

* Grip aşısı %100 koruma sağlamadığından, aşı olmamak daha iyidir!

Grip, Influenza adı verilen bir virus tarafından oluşturulan, ani olarak 39°C üzerinde ateş, şiddetli kas ve eklem ağrıları, halsizlik, bitkinlik, titreme, baş ağrısı ve kuru öksürük gibi belirtiler ile başlayan bir enfeksiyon hastalığıdır. Daha sonra hastalık tablosuna boğaz ağrısı, burun akıntısı, hapşırma, gözlerin akması ve kanlanması gibi belirtiler eklenir ve bazı vakalarda da karın ağrısı, bulantı, kusma görülebilir. Ateşin 39°C nin üzerinde olması, şiddetli kas ağrıları ve halsizlik nedeniyle hastalığı ayakta geçirmek olanaksızlaşmakta ve hastaları mutlaka 3-7 gün yatağa mahkum etmektedir. Yaklaşık bir hafta içinde belirtiler kaybolmakta ancak halsizlik belirtilerin kaybolmasından sonra da devam etmekte, hatta 2 hafta kadar sürebilmektedir.

Grip (Influenza) ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen ciddi bir viral solunum sistemi hastalığıdır. Fakat üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileriyle başladığı ve çoğunlukla daha hafif bir tablo olan nezle ile karıştırıldığı için, toplumca yeteri kadar önemsenmemektedir. Amerika Birleşik Devletleri’nde her yıl 200. 000 kişinin hastaneye yatırılmasına, 36. 000 kişinin ölümüne neden olmaktadır. Benzer oranlar bir çok ülke için geçerli olup, bazen ciddi salgınlarla toplumu önemli ölçüde etkileyebilmektedir.

Hastalık ateş, kas ağrıları, başağrısı, halsizlik, kuru öksürük, boğaz ağrısı vfe burun tıkanıklığı-akması ile başlar. Normal seyrinde 3-7 günde iyileşir. Fakat yaşlı, çocuk ve direnci kıran ek hastalığı olanlarda daha ciddi tablolara dönüşür. Sinüzit, Zatürree, Orta kulak iltihabı veya tüm vücuda yayılması ile kalp dokularının bile iltihaplanabileceği ciddi tablolara dönüşebilir. Ayrıca şeker hastalığı, kalp hastalığı ve kronik akciğer hastalığı olanlarda, bu hastalıları alevlendirip, kötüleştirebilir. Hastalık en çok küçük çocuk ve yaşlılarda ağır seyreder.

Kış mevsimine girerken grip türleri arasındaki farkı ayırt etmek giderek güçleşiyor. Özellikle mevsimsel grip ile domuz gribi arasındaki farkları ayırt etmek, hem toplum, hem de sağlık çalışanları açısından gerekli tedavileri hızla başlatabilmek için kritik bir önem taşıyor. Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Cem Sungur, “Mevsimsel influenza aşısı domuz gribine karşı koruyucu değildir ama belirtilerini anlamak açısından faydası dokunabilir” diyor.

Altı ay gibi kısa bir sürede dünya genelinde büyük bir paniğe neden olan “Domuz Gribi” yani influenza A (H1N1) bu kışın en büyük salgınlarından biri olacak gibi görünüyor. Kış mevsiminin gelmesiyle özellikle mevsimsel griple domuz gribini birbirinden ayırt etmenin zor olacağına dikkat çeken Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Cem Sungur, “Eğer mevsimsel Influenza aşısını olması gereken kişiler şimdiden aşılanmazsa, toplumda her iki enfeksiyonun bir arada yaygınlaşması birçok sorun yaratacak” dedi.