ihya.org
Taşıma Sistemi
Taşıma Sistemi
Canlıların tümü, maddelerin vücudun bir kısmından başka bir kısmına taşınması sorunuyla karşı karşıyadır. Bu sorunlarını çözen taşıma organlarının ve sisteminin oluşturulması evrimsel bir sürecin sonucudur.
I. İLERİ YAPILI BİTKİLERDE : Organik (fotosentez ürünleri) ve inorganik (su, madensel tuz iyonları) maddelerin taşınmasında iletim demetleri görevlidir.
a. ODUN DEMETLERİ : Canlı parankima ve destek hücrelerinin canlılığını yitirmesiyle oluşur.
Özellikleri :
• Ara çeperler tümüyle erimiştir. Ölü maddeler alan yan çeperler kalındır.
• Trake (en geniş, boyu kısa) ve trakeitlerden (eni dar boyu uzun) oluşur.
• İletim yönü açık hava basıncı ve yerçekimi kuvvetine karşıdır.
• İletim soymuk demetlerine oranla daha hızlı olmaktadır.
• Topraktan emici tüylerle alınan su ve madensel tuzları yapraklara iletirler.
Suyun İletimini Etkileyen Faktörler :
• Kök basıncı
• Terleme
• Kohezyon gerilimi
• Kılcallık olayı
Kök basıncı suyun iletimini sağlayan temel kuvvet olsaydı Ksilemi delinen bir bitkide boruda oluşan hava kabarcığı nedeniyle suyun boruda yükselmesi önleneceği için su dışarı akardı.