Gıyasettin Ebu'l-Feth Bin İbrahim El-Hayyam, İS. 1044 civarında (1038 ila 1048 civarı) Horasan'ın başkenti Nişabur'da doğdu. İranlı matematikçi, astronom (gök bilimci), filozof, hekim ve şair. Yaygın olarak Ömer Hayyam olarak bilinir. Hayyam çadırcı anlamına gelir, ve genellikle İranlı olarak düşünülmesine rağmen, aynı zamanda İran'da yerleşmiş olabilecek Arap asıllı Hayyami aşiretine ait olabileceği de ileri sürülmektedir. Eğitimini Nişabur'da aldığı ve orada yaşadığı ve yaşamının çoğunu Semerkand'da geçirdiği gerçeği haricinde, yaşamının ilk yılları hakkında çok az şey bilinmektedir. Nizam'ül-Mülk Tusi'nin çağdaşıdır. Mevcut fırsatların aksine, Kralın sarayında görevlendirilmeyi istememiş ve ilim arayışına adanmış sakin bir yaşam sürdü. Daha ileri düzeyde çalışmak ve oradaki alimlerle görüş alış verişinde bulunmak için Semerkand, Buhara, Belh ve İsfahan gibi büyük ilim merkezlerine seyahat etti. Semerkand'da iken, bir ruhani olan, Ebu Tahir tarafından himaye edildi. 1123-24'te Nişabur'da öldü.

Cebir, katkıda bulunduğu alanlar arasında ilk sırayı almış gibi görünmekteydi. Üçüncü derece denklemler dahil, çoğu cebirsel denklemi sınıflandırmaya çabaladı, ve gerçekten, bunların bir çoğuna çözümler sundu. Bu, kübik denklemlerin geometrik çözümlerini ve bir çok diğer denklemlerin kısmi geometrik çözümlerini içermektedir. Makalat fi'l-Cebr ve'l-Mukabele cebir üzerine bir başyapıttır ve cebirin gelişimi üzerinde çok büyük bir öneme sahiptir. Denklemleri dikkate değer şekilde sınıflandırması, denklemlerin kompleksliğini esas almaktaydı, yani bir denklemin derecesi (kökleri) ne kadar yüksekse, o kadar çok terim veya terimler kombinasyonu içermektedir. Böylece, Hayyam kübik denklemlerim 13 farklı formunu tanıtmıştır. Onun denklemleri çözüm metodu büyük ölçüde geometriktir ve düzgün konilerin ustaca bir seçimine dayanmaktadır. Aynı zamanda, üssü pozitif bir tam sayı olan iki terimli genişletmeyi de geliştirdi. Geometride, Öklid'in genellemelerini inceledi ve paralel doğrular teorisine katkıda bulundu.

Selçuklu Sultanı Melikşah Celaleddin, onu 1074 civarında Rey'deki yeni gözlemevine davet etti ve onu doğru bir güneş takvimi belirleme görevine atadı. Bu, yılın farklı zamanlarında gerçekleştirilen gelir toplamaları ve diğer idari meseleler için gerekli olmuştu. Hayyam önemli ölçüde doğru bir takvim sundu ve bu takvim El-Tarih'ül-Celali adını aldı. Bu takvim, 3770 yılda bir günlük bir hataya sahipti ve bu yüzden Georgian takviminden bile (3330 yılda bir günlük hata) üstündür.

Diğer bilim dallarına katkıları Öklid'in genellemeleri üzerine bir çalışmayı, özgül ağırlığın doğru belirlenmesi için metotların gelişimi, vb.ni içermekteydi. Metafizikte, Risale Der Vücud isimli üç kitap yazdı ve hemen ardından Narüznamah'ı meydana getirdi. Aynı zamanda ünlü bir astronom ve fizikçi idi.

Bir bilim adamı olmasının dışında, Hayyam, aynı zamanda tanınmış bir şair idi. Bu sıfatla, 1839'da, Edward Fitzgerald, Rubaiyat (dörtlükler / rubailer)'ın İngilizce bir tercümesini yayınladığından beri, Batı dünyasında popüler olarak tanınmıştır. Bu o zamandan sonra dünya edebiyatının en popüler klasiklerinden biri olmuştur. Herhangi bir edebi eseri, özellikle derin komplekslikte mistik ve felsefi mesajlar içerdiğinde, şiirin ne anlattığını pratik olarak bir dilden diğer bir dile tamamen tercüme etmenin imkansız olduğu takdir edilmelidir. Buna rağmen, Rubaiyat'ın tercümesinin popülerliği onun zengin düşüncesinin değerini göstermektedir.

Hayyam, yukarıdaki alanlarda çok sayıda kitap ve monografi yazmıştır. Bunların dışında, 10 kitap ve otuz monografi tanımlanmıştır. Bunların dördü, matematikle, üçü fizikle, üçü metafizikle, biri cebirle ve biri de geometri ile ilgilidir.

Onun genel olarak matematiğin ve özellikle analitik geometrinin gelişimi üzerinde etkisi çok fazla olmuştur. Onun eserleri, üçüncü dereceli denklemlerin çözümünde aynı geometrik yaklaşımı uygulayan Dekart'ın zamanına dek, yüzyıllarca diğerlerinden ilerde olmuştur. Bir matematikçi olarak yapısı, bir şair olarak popülerliği tarafından kısmen gölgede kalmıştır; yine de onun bir filozof ve bilim adamı olarak katkısı, insan bilgisinin sınırlarını daha ilerilere götürmede önemli bir değere sahiptir.