DİYABET İLAÇLARI

Tip I diyabeti olan herkesin insülin kullanması gerekir. Bunun nedeni pankreasınızın yeterli miktarda insülin üretmemesidir.

İnsülin reseptörlerinizi açmak ve kandaki şekerin hücrelerinizin içine girip enerji üretmesini sağlamak için daha fazla insüline ihtiyaç vardır.

İnsülin, hap ya da tablet şeklinde kullanılamaz. İnsülin bir enjektörle cilt altına enjekte edilmek üzere sıvı halde bulunmaktadır. İnsülin enjeksiyonu sanıldığı kadar zor değildir. İnsülin iğnesi çok incedir ve enjeksiyon esnasında canınızı yakmaz. Tip I diyabeti olduğunu öğrenen pek çok insan iğneden ve enjeksiyondan korkar ancak kısa zaman sonra kendi kendine insülin enjeksiyonu yapmanın aslında çok kolay ve ağrısız bir işlem olduğu anlaşılır.

Gerçekte problemi yaratan enjeksiyonu yapma düşüncesidir, ancak bir kez öğrendiğinizde bunun bir sorun
olmadığını göreceksiniz. İnsülinin hayat kurtaran bir ilaç olduğunu ve aslında kendinize enjeksiyon yapmakla daha sağlıklı bir yaşam sürmek için gerekli olanı yaptığınızı hatırlamanız bu fikre alışmanızı kolaylaştırabilir.

İNSÜLİN VÜCUTTA NASIL ÇALIŞIR ?

Vücut hücrelerinin ( A ) yüzeylerinde insülin reseptörleri ( B ) vardır. Reseptör bir kapı vazifesi görür., açık iken şeker hücre içine girer, eğer kapalı ise, şeker hücre içine giremez ( C ) ve kan dolaşımında kalır.

Kanda insülin reseptörlerini dolduracak kadar insülin bulunduğunda reseptörler açılır.
Şeker kandan ayrılıp hücre içine girer ve enerji üretmek üzere hücre içinde kullanılır. Böylelikle kandaki şeker düzeyi de azalmış olur.

KULLANDIĞINIZ İNSÜLİN KAYNAĞI NEDİR ?

İnsülin şişenizin üzerindeki etiket, insülininizin insan insülinine benzeyen biyosentetik insülin mi yoksa hayvanlardan elde edilen insülin mi olduğunu belirtir.
İnsan İnsülini

İnsan insülini insanlardan elde edilmez, insan vücudunun yaptığı insülin moleküler yapısı ile aynı olacak şekilde üretilir. En modern insülin tipidir ve laboratuvar
koşullarında bazı kimyasal metodlar kullanılarak elde edilir. İnsan insülini vücudumuzun ürettiği insülinin tamamiyle aynısı olduğu için vücudun bu insüline karşı tepki gösterme olasılığı hayvan insülinlerine göre çok daha azdır.

Hayvan İnsülinleri

Domuz ya da sığır pankreasından elde edilir. Yapıları vücudun ürettiği insüline tamamiyle benzemez

İNSÜLİNİN ETKİLERİNE GÖRE DE FARKLI TİPLERİ VARDIR. ACABA NEDEN ?.

Diyabeti olmayan bir insanın her yemek yemesini takiben pankreas, aldığı besini enerji haline dönüştürmesini sağlamak için insülin üretir. Kandaki insülin miktarı gün boyunca pek çok kez artar ve azalır. Pankreas tarafından üretilen insülin çok çabuk etki etmeye başlar ve kısa bir süre sonra etkisi ortadan kalkar.

Sizin pankreasınız ise yeterli miktarda insülin yapamadığı için vücudunuz için gerekli insülini vücudunuza enjekte etmeniz gerekir. İnsülin enjeksiyonları diyabeti olmayan bir insandaki normal insülin düzeyelereine benzeyecek şekilde, dozda ayarlamnalı ve yapılmalıdır.

İNSÜLİN TİPLERİ NELERDİR ?

Şüphesiz günde pek çok defa enjeksiyon yapmayı istemiyeceksiniz. Bunun için de ilaç endüstrisi farklı tiplerde insülinler geliştirmiştir. İnsülin şişesinin etiketi üzerinde büyük bir harf vardır ve bu harf size hangi tip insülini kullandığınızı belirtir.

• R = Regüler - kristalize insülin
• N = NPH insülin
• M 90/10 = % 90 oranında NPH insülin % 10 oranında regüler insülinin önceden karıştırılmış şeklidir.
• M 80/20 = % 80 oranında NPH insülin % 20 oranında regüler insülinin önceden karıştırılmış şeklidir.
• M 70/30 = % 70 oranında NPH insülin % 30 oranında regüler insülinin önceden karıştırılmış şeklidir.
• M 60/40 = % 60 oranında NPH insülin % 40 oranında regüler insülinin önceden karıştırılmış şeklidir.

AŞAĞIDA YER ALAN İNSÜLİN TİPİ İSİMLERİ, SİZE İNSÜLİNİNİZİN NE KADAR ÇABUK ETKİ ETMEYE BAŞLADIĞINI VE NE KADAR ETKİ ETTİĞİNİ GÖSTERİR.

REGÜLER ( Kısa Etkili )

Regüler insüline kısa etki süreli insülin de denir. Çünkü hızla etki etmeye başlar ve diğer insülin tiplerine göre etkisi çok çabuk sonlanır. Berrak görünümlüdür.
NPH ( Orta Etkili )

NPH insüline orta etki süreli insülin de denir. Bu insülinin etkisi regüler insüline göre daha geç başlar ve yine regüler insülinden daha uzun sürer. Bulanık görünümlüdür.

M 90/10, M 80/20, M70/30, M60/40

Hem regüler hem de NPH insülinin belli oranlarda hazırlanmış karışımlarıdır. Karışımdaki regüler insülinin etkisi hızla başlar ve NPH insülin de regüler insülinin etkisi azalmaya başladığında etki etmeye başlar.
Şekillerde gördüğünüz eğriler insülinlerin etki şeklini göstermektedir. Grafiklerdeki eğriler insülinin etkisinin başlangıcını gösterir. Kırmızı bölge insülinin etkisini en kuvvetle gösterdiği anı belirler.

İnsülinin etkisinin başlamasına, en yüksek düzeye çıkmasına ve sona ermesine kadar geçen süreler kişiden kişiye değişiklikler gösterebilir ve doz, insülin türü, enjeksiyon yeri ve enjeksiyon yerinin eksersizlere katılma derecesi gibi birçok faktörden etkilenir.

NE KADAR İNSÜLİNE İHTİYACINIZ VAR ?

Her diyabetlinin insülin ihtiyacı farklıdır. Doktorunuz size ne kadar insüline ihtiyacınız olduğunu bildirecektir. Bu da pek çok faktöre bağlıdır.

• Vücut ağırlığınız
• Fiziksel aktivite düzeyiniz
• Yediğiniz günlük besin miktarı
• Genel sağlık durumunuz
• Karşılaştığınız stresler

Sizin de gördüğünüz gibi bu faktörler değişkendir ve bu nedenle de aldığınız insülin miktarını dikkatli bir şekilde kontrol etmeniz gerekmektedir.

ŞİŞEDE NE KADAR İNSÜLİN VAR ?

Uzunlukları nasıl metre veya santimetre ile ölçüyorsak, insülin miktarını da " ünite " ile ölçeriz. Türkiye'de bulunan ve enjektörle yapılan bütün insülin şişelerindeki ( flakon ) sıvının her mililitresinde 40 ünite insülin vardır. Bu U-40 insülin olarak adlandırılır. Mililitredeki insülin miktarı, insülin konsantrasyonudur. Bir insülin şişesinde 10 ml. sıvı bulunduğundan, bir şişe U-40 insülin 400 ünite insülin içerir.

HANGİ İNSÜLİNİ KULLANMALISINIZ ?

Doktorunuz sizin için en uygun olan insülin tip ve dozunu belirleyecektir. Doktorunuz birden fazla insülin kullanmanızı ve günde birden fazla enjeksiyon yapmanızı isteyebilir. Bunun nedeni de aldığınız her öğünden sonra enerji üretebilmeniz için vücudunuzda uygun miktarda insülin bulunması zorunluluğudur.

İNSÜLİN TEDAVİSİNİN DOĞRU BİR ŞEKİLDE ETKİ ETTİĞİNİ NASIL ANLAYACAKSINIZ ?

Eğer tedaviniz etkili ise, insülin reseptörleriniz doğru bir şekilde çalışıyor olacak ve şekerin kandan hücre içine girmesini sağlayacaktır.

Kanınızdaki şeker seviyesi tedavinizin ne kadar etkin olduğunun göstergesidir.
Koyu renk üçgen - Pankreasın ürettiği insülin
Sarı üçgen - Enjekte edilen insülin