20 yaş dişleri üçüncü büyük azı dişlerimizdir. En son süren (17-26 yaş arası) ve en çok kemik içinde gömülü kalabilen yani süremeyen dişlerdendir.

Eğer 20 yaş dişleri ağız içerisinde tam olarak sürmüş ve kendine doğru pozisyon bulmuş ise çekilmeyebilir.

Yanlış pozisyonda ise en arka dişler olmasından ve çürük oluşturma riskinden dolayı çekilebilir.

Yarım çıkmış bir 20 yaş dişinin dişetinde besin artıkları kolayca birikebilir ve dönem dönem enfeksiyondan (perikoronit) ötürü ağrıya neden olur hasta ağzını tam açamaz. Bu tür vakalarda antibiyotik kullanımından sonra 20 yaş dişi çekilir.

Ortodontik amaçlı, eğer çene kemiğinde 20 yaş dişi için yeterli yer yok ve diğer dişleri sıkıştırabilme riskinden dolayı çekilebilir.

Gömük 20 yaş dişi ileride kistik bir oluşuma yol açabilir nadiren bu kistik yapılar ağız tümörlerine dönüşebilir. Bu tür vakalarda da 20 yaş dişi çekilir.

Gömülü Diş ne demektir?

Sürme zamanı geldiği halde çeşitli nedenlerle ağızda yerini alamayan dişlere ” gömülü dişler” denir. Üçüncü büyük azı dişleri ( yirmi yaş dişleri veya akıl dişleri olarak da bilinir ), en sık rastlanan gömülü dişlerdendir. Üçüncü azı dişlerinin sürebilmesi için ağızda yer bulunmuyorsa ve kişi 25 yaşına geldiği halde halen sürmemişse, ” gömülü ” olarak değerlendirilirler. Bazen de bu dişler kısmen sürer, ancak hiçbir zaman tam yüksekliğe ulaşamazlar. Üçüncü azılarınız henüz sürmemişse, dişhekiminizi ziyaret ederek durum hakkında bilgi edinebilir ve gömülü kalan dişlerin neden olabildiği ağrı, şişme, enfeksiyon, çürük ve dişeti hastalıkları gibi bazı problemler ortaya çıkmadan etken dişin çekilmesini sağlayabilirsiniz.

Üçüncü azılar neden düzgün bir şekilde sürmezler?

Evrimleşen insanoğlunda çene kemikleri gittikçe küçülmeye başladığı halde azı dişlerinde sayıca azalma tam olarak gerçekleşmemiştir. Bunun sonucu olarak günümüz insanında ağızda son süren üçüncü azı dişleri için genellikle yer kalmamaktadır. Bilindiği gibi üçüncü azı dişleri 15 ile 25 yaşlar arasında sürebilirler.

Gömülü üçüncü azılar ne tip sorunlara yol açabilir?

Gömülü üçüncü azıların çevresinde kist ve tümörler oluşabilir. Öte yandan, kısmen sürmüş üçüncü azılar da ciddi bir enfeksiyon kaynağıdır. Bu tip dişler ağrının yanında dişeti problemleri ve apselere yol açabilirler. Ancak her üçüncü azı da bu problemlere neden olmayabilir.

Sadece Antibiyotik kullansam olmaz mı?

Antibiyotikler yanlızca kısa bir süre için rahatlama sağlayabilirler. Toplumumuzda bilinçsiz ve çok çeşitli antibiyotik kullanımı yaygın olduğundan, alınan antibiyotikler şikayetlere yol açan mikroorganizmalara her zaman etki etmeyebilir. Üstelik etkili olsalar bile, gerçek problemi ortadan kaldıramazlar. Diğer bir deyişle, antibiyotik alınsa da probleme yol açan diş hala ağızdadır.

Çekim ne zaman gereklidir?

Üçüncü azı dişlerinin çekilmesi için mutlaka problem yaratmalarını beklemek yanlıştır. Dişhekiminizin de önermesi koşuluyla erken dönemde yapılacak üçüncü azı çekimlerinin ileride doğabilecek pek çok problemi önleyeceğini unutmayınız. Örneğin, gömülü üçüncü azılar, ikinci azı dişlerine zarar verebilirler. 16 yaşından önce yapılan çekimlerde iyileşme son derece hızlı olmaktadır. Daimi ikinci büyük azılar sürdükten sonra üçüncü büyük azıların alınması mümkündür. Bu da 11-12 yaş civarında gerçekleşir. Dişhekiminiz, bu dönemde alacağı röntgenler ile üçüncü azı dişlerinin sürmesi için yeterli yer olup olmayacağını tayin ederek çekim için gerekli öneride bulunacaktır.

Eğer şikayetim yoksa ne yapmalıyım?

Ağrı, şişme ve enfeksiyon şikayeti olan kişiler, üçüncü azılarını en kısa sürede çektirmelidirler. Ancak hiçbir şikayet söz konusu değilse, ileride oluşabilecek sorunları önlemek veya olası bir çapraşıklık riskini ortadan kaldırmak için bu dişlerin alınması yararlı olacaktır. Bunun yanı sıra, şikayete yol açmayan gömülü üçüncü azıların erken dönemde alınması ile; nedeni tespit edilemeyen çene ağrıları, hareketli protezlerin doku uyumsuzlukarı, dişeti hastalıkları ve tümör gelişimi gibi bazı riskler de ortadan kalkacaktır.

Gömülü dişler nasıl çekilir?

Gömülü dişin üzerindeki dişeti dokusu açıldıktan sonra kemik ve diş üzerindeki bağlayıcı dokular uzaklaştırılır. Ardından diş çekilir ve açılmış olan dişeti dikilir.

Bu operasyondan sonra hastanın dişhekimi tarafından önerilecek bazı ilaçları ( antibiyotik, ağrı kesici v.b ) alması gerekebilir. Genellikle 5. Günden sonra dikişler

DİŞ ÇEKİMİNİ TAKİBEN YAPMANIZ ÖNERİLENLER

• Diş hekiminizin yanından ayrıldıktan sonra, 15 dakika kadar çekim yerine diş hekiminizin koyduğu gaz tamponu ısırarak yerinde tutunuz. Eğer kanama veya sızıntı varsa ikinci bir tamponla değiştiriniz. İlk yarım saatlik süre zarfında ağzınızı çalkalamamaya özen gösteriniz , buradaki amaç çekim boşluğundaki pıhtının korunarak yara iyileşmesini hızlandırmaktır , ağız çalkalandığı taktirde çekim boşluğundaki pıhtı oluşumu engellenebilir ve kanama olabilir .

• 6 saat kadar sızıntı halinde kanamanız olabilir.

• Alkol ve kanamayı artırabilecek olan asetik salisilik asit ( örn. Aspirin) gibi ilaçları kullanmayınız.

• Çekimden sonra bir süre istirahat ediniz. Mümkünse başınız yüksekte olmak kaydıyla yatınız.

• Çekimden sonra 2 saat kadar hiçbir şey yemeyiniz. Sıcak yiyecek yada içeceklerden kaçınınız. Oda sıcaklığındaki süt yada süt ürünleri tercih edilebilir.

• Diş hekiminiz öneriyorsa, çekimden 2 saat sonra antimikrobiyal ilaçlar ve/veya ağız gargaraları ile ağzınızı çalkalayabilirsiniz.

• Eğer herhangi bir sorun olursa (ağrı, şişme, fazla ve uzun süren kanama) diş hekiminize danışınız.