Grip nasıl yayılmaktadır?

Grip virusları genel olarak insandan insana hasta kişilerin öksürme veya hapşırma sonucu bulaşmaktadırlar. Bazı durumlarda ise bulaş, virus ile kirlenmiş nesnelere dokunan kişilerin daha sonra ellerini ağız ve burunlarına dokunmaları sonucu olmaktadır.

Virusu alan bir kişi hastalanmadan 1 gün öncesinden başlamak üzere ve hastalandıktan 7 veya daha fazla gün boyunca başkalarına hastalığı bulaştırmaya devam eder. Bunun anlamı virusu almış ancak henüz hastalık belirtileri göstermeyen ve hasta olduğunu bilmeyen kişi 1 gün öncesi ile hastalık boyunca bulaştırıcı olarak kalmaktadır. Çocuklarda hastalığın biraz daha uzun sürebildiği unutulmamalıdır.

Domuz gribi bulaşıcı mıdır ve nasıl yayılmaktadır?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Amerikan Hastalıklar Kontrol Merkezi (CDC-Atlanta) hastalığın bulaşıcı olduğunu ve insandan insana geçebildiğini bildirmişlerdir. Ancak bulaşmayla ilgili açıklığa kavuşması gereken bazı noktalar üzerinde çalışmalara devam edilmektedir.

İnsanlardaki Domuz gribi hastalığının belirtileri nelerdir?

İnsanlardaki Domuz gribi hastalığının belirtileri mevsimsel grip belirtilerinden farklı değildir. Ateş, öksürük, boğaz ağrısı, vücüt ağrısı, baş ağrısı, halsizlik ve yorgunluk en dikkat çeken yakınlardandır. Bazı kişilerde domuz gribine bağlı ishal ve kusma bildirilmiştir. Kronik hastalıklar, mevsimsel gripte olduğu gibi domuz giribinin daha ağır seyretmesine neden olur.

Gripten korunmak için ne yapılmalıdır?

* Öncelikle ve en önemli önlem ellerin yıkanmasıdır.

* Ayrıca sağlıklı kalmak için;

* Yeterli uyku ve dinlenme,

* Fiziksel aktivite,

* Stresi kontrol altında tutma,

* Bol sulu gıda ve sıvı alınması, dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir.

* Grip virusu ile kirli yüzeylere dokunmaktan ve hastalara yakın temastan kaçınılmalıdır.

* Selam verip tokalaşırken öpüşmekten kaçınılmalıdır.

Domuz gribine karşı ilaç var mı?

CDC ve DSÖ, bazı Antiviral ilaçları tedavi ve/veya koruma amaçlı olarak kullanılmasını önermektedir. Bu ilaçlar virüsün vücutta üremesini engelleyerek etki eder. Hastalığın daha hafif seyretmesine ve kişinin kendini daha iyi hissetmesine yardım ederler. İlaçlar hastalığın başladığı ilk günlerde alındığında (ilk 2 gün) etkisi daha güçlü olmaktadır. Ancak ilaçlar bilinçsizce kullanılmamalıdır. Antibiyotikler grip tedavisinde işe yaramaz

Virüs ile kirli maddelerle hastalık insana nasıl bulaşır?

Hasta kişinin öksürük ve hapşırması sonucu milyonlarca parçacık ve damlacık etrafa yayılır. Masa, dolap, kapı, sandalye gibi eşyaların üzerine dökülerek buraları kirletir. Virüs kirli bu maddelere dokunan bir kişinin, daha sonra ellerini göz, burun ve ağzına sürümesi sonucu insana bulaşmış olur.

Hasta olmaktan kendimi nasıl koruyabilirim?

Domuz Gribine karşı bugün henüz bir aşı yoktur. Ancak günlük olarak takip edilecek bir dizi önlem ve uygulamalar grip benzeri hastalılardan korunmamıza yardım eder.

Bunlardan en önemli olanları şunlardır:

* Ellerinizi sık sık su ve sabun ile yıkayın, özellikle öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda mutlaka yıkayın.

* Öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda ağzınızı kağıt mendil ile kapatın. Mendili çöp kutusuna atın.

* Ellerinizi gözünüze, burnunuza ve ağzınıza sürmeyin. Virusun bu yolla yayıldığını unutmayın.

* Eğer mendiliniz yok ise öksürürken veya hapşırırken ağzınızı elinizle kapatın ve hemen ellerinizi iyice yıkayın.

* Hasta kişilere yakın temastan sakının.

* Eğer hasta iseniz evde kalın ve diğer kişilerle temasınızı sınırlandırın. Sağlığınıza özen gösterin.

* Ellerin su ve sabun ile yıkanması mikroplardan korunmanın en iyi yollarından biridir. Ancak yıkamanın etkili olabilmesi için ılık su ve sabun kullanılmalı ve en az 15-20 saniye eller parmak araları sürtülerek ve iyice ovuşturularak yıkanmalı ve durulanmalıdır. Su ve sabunun temin edilemediği durumlarda alkol içeren ve el için üretilmiş el antiseptikleri kullanılabilir.

Domuz gribi et ve et ürünleri ile bulaşır mı?

Hayır. Domuz eti dahil et ve diğer yiyeceklerle domuz gribi bulaşmaz. Etler uygun yöntemlere pişirilerek yenmelidir

Riski bölgelere seyahat sonrasında hangi önlemler alınmalıdır?

Sağlık Bakanlığı verilerine göre şu anda Türkiye’de Domuz gribi vakası bulunmamaktadır.

Riski bölgelere seyahat sonrasında (Meksika, Amerika, Kanada ve İspanya gibi) kişiler sağlıklarını yakından izlemeli, 7 gün içerisinde aşağıdaki belirtilerden bir veya daha fazlasının ortaya çıkması durumunda sağlık kuruluşuna müracaat etmelidirler.

* Ateş
* Burun akıntısı veya öksürük gibi solunum yolu bulguları
* Boğaz ağrısı
* Görülebilecek diğer semptomlar:

o Vücutta kırgınlık, ağrı

o Baş ağrısı

o Ateş

o Yorgunluk, halsizlik

o Kusma ya da ishal (gribe özgü değildir ama şu anki domuz gribi vakalarının bazılarında görülmüştür)



Uzm. Dr. Jale Aytaç Sarıdoğan

Özel Şişli Florence Nightingale Hastanesi

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı