STRESE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER

1. Stres reaksiyonunun organizmanın normal adaptasyon mekanizmalarından biri olduğu, vücudu ortamda karşılaşılan değişikliklere karşı korumayı amaçladığı unutulmamalıdır. Bu, strese karşı direnç reaksiyonudur.

2. Stres esnasında salgılanan glukokortikoidler ve aynı zamanda artan sempato-adreno-medüller sistem aktivitesi, vasküler reaktiviteyi sağlar, kanda artan serbest yağ asitleri tehlike durumlarında enerji temininde kullanılır, damarlar hızla dolarak şoktan korunulur. Stres esnasında artan hormonlar, aynı zamanda öğrenme ve hafızayı da artırarak stres durumunun aşılmasına katkıda bulunurlar. Stres mekanizmaları bulunmayan hayvanların en zayıf stressörlerin etkisi ile öldükleri görülmüştür.

3. Yavru sıçanlara elektrik şoku veya başka bir stressör uygulanırsa, bunların normal geliştikleri ve ergenlik döneminde karşılaştıkları stres durumlarını kolaylıkla aşabildikleri gösterilmiştir. Buna karşılık çocuklukta her hangi bir stres uyaranı ile karşılaşmamış olan hayvanlar yetişkinlik döneminde karşılaştıkları stresleri yenememişler ve çeşitli davranış bozuklukları göstermişlerdir. Bu iki grup hayvandan birinci grupta olanlar, stres durumlarında normal hormonal reaksiyonlar gösterdikleri halde, ikinci grupta olanlar stres durumlarında ancak gecikmeli ve yetersiz bir hormonal reaksiyon oluşturmuşlardır. Burada da stresin kaçınılması gereken bir durum olmadığı, stres reaksiyonlarının vücudun normal savunma mekanizmalarından biri olduğu görülüyor. Erişkinlik döneminde karşılaşılan streslerin üstesinden gelinebilmesi için çocukluk çağında stres deneyiminin yaşanması ve organizmanın daha sonraki streslere dayanabilmesinin öğrenilmesi gerekmektedir. Yani stressiz bir çocukluk dönemi değil, stresli bir çocukluk dönemi, erişkinlikte karşılaşılan streslerin kolayca aşılabilmesi için önemlidir.

4. Hiyerarşik düzende alt sıralarda bulunanlarda baskı stresi oluşmaktadır. Baskı stresi, beyin üzerinde etkili olarak kısırlığa kadar varan seksüel bozukluklara neden olmaktadır. Toplumumuzda kadının sekonder rolü nedeni ile muhtemelen bir çok adet bozuklukları, psikolojik gerginlikler ve hatta kısırlık oluşmaktadır. Bu durum göz önüne alınarak hiyerarşik düzende dominant pozisyonda olanların alt sıralarda bulunanlara karşı tolerans, sevgi ve anlayışla davranmaları gerekmektedir.