Sait Şen

Yenidoğanda respiratuvar distress sendromu (RDS) ve hyalin membran hastalığı eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. Siyanoz, interkostal ve sternal çekilme gürültülü solunum ile doğumdan hemen sonra ortaya çıkar. birçok nedenleri vardır. Bunlar annnenin aşırı sedasyonu, doğum sırasında kafa hasarı, kan ve amniotik sıvı aspirasyonu intrauterin hipoksi bunlar içinde sayılabilir.

Makroskopik olarak akciğerler kollabe koyu kırmızı pembe renkte ve karaciğer kıvamındadır. Histolojik olarak doku solid görünür ve iyi gelişmemiştir. Distal bronş ve bronşiolleri döşeyen epitelde nekroz görülür, bu epiteller distal hava yollarını kapatabilir. İlk yarım saatte hyalen membran gelişebilir, genelde 2 saatten sonra gelişir. Hyalen membran terminal bronşiollleri ve alveoller duktusları kaplar. Daha distalde olan alveoler saklarda kollpas olur (atelektazi) membranlar nadirdir.

Kömür ısınma, elektrik üretiminide içeren değişik amaçlara yönelik çıkarılır. Kömür işçilerinde görülen akciğer bulgularının spektrumu değişkendir.

Asemptomatik antrakosis; Pigment hücresel reaksiyon olmaksızın birikir.
Basit kömür işçisi pnömokonyozu (BKİP); önemli pulmoner disfonksiyon olmaksızın pigment makrofajlarda birikir.

Komplike kömür işçisi pnömokonyozu (KKİP); veya progressif masif fibrozis (PMF); akciğer fonksiyonlarını azaltan yoğun fibrozis olur.

Kömür madenlerinde toz azaltma ölçümlerinin uygulanması yeryüzünde kömür tozu hastalığı insidansını azaltmıştır. Sert kömür (antrasit) yumuşak kömür (lignit)ten daha çok hastaluğa neden olur. İstatistikler değişken olmasına rağmen BKİP’nun %10’undan azı KKİP’e PMF ilerler. PMF genel bir deyimdir. Yoğun fibrozis oluşturan herhangi bir pnömokonyoz komplikasyonu için kullanılmaktadır. En sık KİP ve silikosis’te görülür.

KKİP’in patogenezi özelliklede BKİP’in KKİP’e ilerleten lezyonların nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Silika ile kontamine olmuş kömür tozları progressif hastalık lehine olabilir. Ancak birçok olguda karbon tozlarının kendisi sorumludur, Komplike lezyonlar basit lezyonlardan daha çok toz içerir.

Hava kaynaklı tozlara veya metalik berilyum dumanına veya onun oksitlerine, bileşiklerine veya tuzlarına yüksek dozda maruz kalma akut pneumonitis oluşturabilir. Düşük dozlara maruz kalma sarkoidoza benzeyen sistemik veya pulmoner granulamatoz reaksiyon oluşturur. İşyerlerinde berilyuma maruz kalmanın zararlı etkilerinin erken tanınması işçilerin maruz kalacağı sınırların standartlarının 1940’ların sonlarında belirlenmesine yol açtı. Bu akut berilyosisin görülmemesi ile sonuçlandı. Berilyum bileşikleri ile nükleer ve hava araçları endrüstrisinde çalışanlar karşılaşma için yüksek risk altındadır fakat arasıra kronik berilyosis olguları bildirilir.

Kronik berilyosise hücre aracılıklı immunite neden olur. Karşılaşan işçilerin %2’sinden azında hastalık gelişir. İmmun yanıtın başlaması için genetik yatkınlık olması gerektiği görünmektedir. Geçikmiş hipersensitivitenin görülmesi akciğer, hiler nodlar daha az yaygın olarak dalak karaciğer böbrek sürrenal ve uzak lenf nodlarında nonkazeifiye granulomların gelişmesine yol açar. Pulmoner granulomlar ilerleyen fibrozis gösterir ve göğüs filmlerinde irrügüler ince nodüler dansiteler oluşturur. Hiler adenopati olguların yarısında görülür.

Atelektazi akciğerlerin yetersiz genişlemesi veya daha önceden genişlemiş akciğerin kollabe olması ile göreceli olarak daha az hava içeren akciğer parankiminin oluşmasıdır. Anlamlı atelektazi oksijenlenmeyi azaltır ve enfeksiyona zemin hazırlar. Edinilmiş atelektazi ile daha çok erişkinlerde karşılaşılır ve obstrüksiyon, kompresyon ve kontraksiyon atelektazi olmak üzere ayrılabilir.

Resorbsiyon atelektazisi; hava yollarının tam tıkanması sonrasında bunun distalinde etkilenen alveollerdeki oksijenin resorbe olması ile oluşur. Etkilenen alveollerde kan akımında etkilenme olmaz. Akciğer hacmi azldığından mediasten etkilenen akciğer tarafına kayar. Buna temelde aşırı sekresyonlar (müköz plaklar) veya küçük bronşlardaki eksudalar neden olur. Bu nedenle bronşial astma, kronik bronşit bronşiektazi, yabancı cisim aspirasyonu ve ameliyat sonrasında görülebilir. Bronş tümörleride atelektaziye neden olabilir, birçok durumda tam olmayan obstrüksiyon lokalize amfizem oluşturur.

Asbest hidrate kristal silika ailesidir fibril olşturur. Korozivlere ve ısıya dayanıklı, içinde bulunduklar bileşikleride gerilmeye dayanıklıklı hale gtirdiklerinden inşaat ve aylıtım işlerinde sık kullanılırlar. Epidemiyolojik çalışmalara göre asbest ile mesleki maruz kalma aşağıdaki durumlarla ilişkilidir.

Lokalize fibröz plak, nadiren diffüz plevral plak
Plevral efüzyon
Parankimal interstisyel fibrosis
Bronkojenik karsinom
Mesotelioma

Asbest işçilerinin aile üyelerinde asbestosis ilişkili kanser insidansında artma çevredeki asbestin potansiyel zararlarına karşı halkı alarme etmiştir.

PATOGENEZ; Asbestin farklı formlarının eriyebilirliği, konsantrasyonu, boyutu, şekli hastalığın görülüp görülmeyeceğini söyler. İki farklı geometrik form bulunur.

Serpentin (kıvrımlı yada büklümlü ve kıvrılabilir) ve
amfibol (düz, sert, kırılgan)

Akciğerin konjenital anomalileri aşağıdakileri içerir.

Agenezi: Akciğerlerin yokluğu

Bilateral Agenezi: (aplazi) oldukça nadir, yaşam olasılığı yoktur, anensefalik fetüslerde görülür.

Ünilateral Agenezi, tek taraflı akciğerin yokluğu, hayatı tehlikeye sokmaz, ancak diğer ciddi anomalilerle birlikte olabilir. Karşı taraf akciğerinde büyüme olur (kompanzasyon) ve yaşam mümkündür.