İnsanlar arasında bilgi, duygu, düşünce paylaşımı iletişimi oluşturur. Doğası gereği iletişim kurmak insanın temel ihtiyaçları arasındadır. Aile, okul, iş, arkadaş, eş, kurumlar hatta devlet bile bireyin iletişim kurduğu birimlerdir. Her birimle farklı iletişimler kurmak, bu iletişimleri dengede tutmak, anlaşılır, algılanabilir olmak; kişinin bireysel, psikolojik, sosyal konumunu belirleyen gerekliliktir. Kurulan bütün iletişimler olumlu değildir. Birisiyle yumruklaşmak, ağız dalaşına girmek de bir iletişim şeklidir. Olması gereken, her alanda her birimle sağlıklı iletişim kurmayı başarmaktır. Sağlıklı iletişim kurmanın temel doğruları vardır.

1. Doğal olmak

2. Kabul etmek ve saygılı olmak

3. Empatik olmak

4. Tutarlı olmak

5. Güven verici olmak

6. Yargılayıcı olmamak

7. Ortak ihtiyaçlara yönelir olmak

8. Açık olmak

9. Uzlaşmacı olmak

10. Gerçeği doğru dille aktarmak

11. Kişileri değil problemi eleştirebilmek

12. İlgili ve farkındalıklı olmak

İletişim sözel ve sözsüz olmak üzere ikiye ayrılır. Sözlerle kurulan iletişimde kelimeler ve kullanış şekli önemlidir. Aynı sözü birbirinden çok farklı kullanarak farklı sonuçlara gidilebilir. Sözsüz iletişimde, gözler, kılık kıyafet, duruş, mimikler, dokunmalar, eller, oturuş şekilleri önemli ve mesaj vericidir.

Etkili iletişim kurmanın temel doğrularının yanında, özel iletişim durumları için farklı ve ayrıntılı kurallar mevcuttur. Bir öğrencinin öğretmeniyle kurduğu iletişimle, işe girmek üzere görüşme yapanın kurduğu iletişim, iş toplantılarında kurulan iletişim, aile arasında kurulan iletişim farklıdır.

Etkili iletişim, beden dili, kelimelerin dili, ses ve nefes kullanımı, kişilerin temsil sistemleri, sevgi dilleri, empati kurma yöntemleri gibi konuların bilinmesi ve uygulanmasıyla daha başarılı, uyumlu, dengeli hale getirilebilir.

Etkili İletişim Becerileri

Kendini tanımak
Kendini açmak ve kendini doğru ifade etmek
Karşımızdakini etkin ve ilgili dinlemek
Empati kurabilmek (kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koyabilmek)
Hoşgörülü ve önyargısız olmak
Eleştirilere karşı açık olmak
Beden dili, göz kontağı, hitap, ses düzeyi vb. kurabilmek.

İyi Bir Dinleyicinin Özellikleri

Dikkatini karşısındaki kişiye verir.
Konuşmacıyı sözünü kesmeden dinler.
Göz teması kurar.
Son sözü söylemek için çabalamaz.
Dinlerken vereceği cevabı düşünmez.
Yargılamadan, suçlamadan dinler (önyargılı değildir).
Duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır.
Dinlerken başka bir işle meşgul olmaz.
Konuşmacının sözlerine olduğu kadar sözsüz mesajlarına da dikkat eder.
Konuşmacının duygu ve düşüncelerine anladığını gösteren sözlü ifadelerde bulunur.

İletişimde Yapılan Hatalar

Emir vermek
Tehdit etmek
Uyarmak
Konuyu saptırmak
İsim takmak
Sınamak
Öğüt vermek
Eleştirmek
Yargılamak
Nutuk çekmek
Suçlamak
Alay etmek