ihya.org

bilim adamlarının hayatı

Hideki Yukawa



Tokyo' da doğdu, babası coğrafyacıydı.Yukawa bilimle uğraşan bir aileden geliyordu. Daha erken yaşlarda Çin ilimlerini öğrendi. O Kyoto Üniversitesinde öğrenciyken, Heisenberg, Schrödinger ve diğerleri kuantum mekaniğini formüle etme sürecindeydiler. Japonya' da bu konuda öğretmen bulunmadığı için, bu alanı kendi başına incelemiş olmalıdır. Belki de bu dönemde gelişen bağımsızlık ruhu sayesinde 1934 yılında, daha 27 yaşındayken Avrupalı bilim adamlarından önce mezon kuramını oluşturmayı başardı. 1949 yılında Nobel ödülü alan ilk Japon oldu. Kyoto, kuramsal fizik grubunun başkanı olarak birçok bilim adamı yetiştirdi. Savaştan sonra geleneksel alan kuramının eksikliklerini aşmanın bir yolu olarak yerel olmayan alan kuramının savunuculuğunu yaptı. Japonya' da sıradan insanların anlayabileceği düzeydeki yazılarıyla da tanınmaktadır.

Herbert Spencer



Ünlü İngiliz filozofu ve sosyoloğu. 1820 yılında Derby'de doğmuştur. Babası, George, geleneklere uymayan, Anglikan mezhebine bağlı olmayan bir okul öğretmeniydi. Babası da dahil olmak üzere birçok aile üyesi öğretmen olan Spencer, kırk yaşına kadar hiçbir eğitim görmemiştir. Garip bir gururla, "Ne çocukluğumda, ne de gençliğimde, hiç İngilizce dersi almadım, şu ana kadar gramer konusunda tek bilgim yok" demiştir. Sistematik bir eğitim almamasına, okumayı fazla sevmemesine karşın birçok bilim dalında binlerce fikir ortaya atmış, ve "evrim" teorisinde Charles Darwin'in bir numaralı rakibi olmuştur. Edindiği büyük başarıları mükemmel gözlem yeteneğine borçludur, doğrudan doğruya yaptığı gözlemlerle binlerce fikrini destekleyecek binlerce olguyu rahatlıkla bulmuştur.

Herakleitos (Heraklitos)



Efesli Heraklitos (Yunanca Herakleitos) (M.Ö.535? - 475). Anadolu'da Efes'te yaşayan Sokrat öncesi (Pre-Socratic) filozof. Efes'in yerlisi olduğu ve babasının adının Bloson olduğu gibi detaylar dışında hayatı hakkında pek az şey bilinmektedir. Batı felsefe tarihinde dinamik bir felsefi sistem ortaya koyan ilk kişidir.

Felsefesi

Gregor Mendel

align=>

Asıl adı Johann olan Mendel 22 Temmuz 1822 Heinzendof, Avusturya'da doğmuştur. Ocak 1884 yılında ölmüştür.

EĞİTİMİ VE İLK ÇALIŞMALARI
Doğa bilimlerine olan ilgisi küçük yaşlarda başladı.Felsefe enstitüsünde iki yıllık bir eğitimden sonra 1843 yılında Augustinusçu manastırına giren Mendel, Gregor adını aldı.Manastırda dinsel eğitim görürken bilimsel çalışmalar da yaptı ve 1847 yılında rahip oldu.

1849 yılında Brünn (Avusturya-Macaristan imp.) yakınlarındaki Znaim’de bir okula geçici Yunanca ve matematik öğretmeni olarak atandı.1850 yılında girdiği öğretmenlik sınavını kazanamadı, üstelik en düşük notları da biyoloji ve jeolojiden almıştı.Daha sonra manastır rahibinin yardımıyla Viyana üniversitesinde fizik, kimya, zooloji ve botanik öğrenimi gördü(1851-1853).1854 yılında Brünn’e dönerek bir teknik lisede ders vermeye başladı.1868 yılında da manastırın baş rahipliğine atandı.

Gilbert Newton Lewis



Gilbert New Lewis, yirminci yüzyılın en büyük kimyacılarından biridir. B. Boston yakınlarında doğdu, çocukluğu Nebraska'da geçti. Genç Lewis, yeniden doğuya döndü ve Harvard Üniversitesini bitirdi. Bir yıl lise öğretmenliği yaptıktan sonra Harvard'a döndü ve 1899 da felsefe doktoru unvanını aldı. Bir yıl Alman Üniversitelerinde çalıştıktan sonra bir yıl da Filipin adalarında "Ağırlıklar ve Ölçüler Müfettişi" olarak bulundu.Sonraki yedi yıl içinde Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde profesör oldu. 1912 de fazla tanınmamış bir kimya bölümünün başkanlığını kabul etti. Sonra California Üniversitesine geçti ve meslek yaşamının kalan kısmını,dünyanın en kuvvetli kimya bölümlerinden birini Berkeley'de kurmaya adadı.

Georges Cuvier



Georges Cuvier 1769 yılında doğdu. 1784-1788 yılları arasında Almanya’da öğrenim görürken karşılaştırmalı anatomi ve teşrih çalışmalarını ön planda tuttu. 1788-1795 yılları arasında özel öğretmenlik yaparken, bir taraftan da deniz omurgasızları konusundaki araştırmalarına devam ediyordu. Bu çalışmalarını Paris’te bulunan Doğa Tarihi Müzesi zooloji profesörü Etienne Geoffroy Saint-Hilaire’ye gönderdi. Profesörün isteği üzerine müzede göreve başladı. 1795 yılında prof. Saint-Hilaire ile birlikte memelilerin sınıflandırılması üzerine yaptıkları ortak çalışmasını yayımladı. Daha sonra iki bilim adamı çalışmalarını ayırdılar.

Cuvier, 1798-1801 yılları arasında yapılan Mısır seferine doğa bilimci olarak katılması için yapılan çağrıyı kabul etmedi. Karşılaştırmalı anatomi araştırmalarını sürdürmeyi tercih ederek müzedeki görevine devam etti. 1797 tarihinde ‘Hayvanların Temel Doğa Tarihi Tablosu’ ve 1800-1805 yılları arasında ‘Karşılaştırmalı Anatomi Dersleri’ adlı yazıları müzede verdiği ders notlarından oluşuyordu.

Francis Crick



Francis Harry Compton Crick( Doğum; 8 Haziran 1916 – Ölüm 28 Temmuz 2004 ) 1953 yılında DNA'nın yapısını James Watson ve Maurice Wilkins ile ortaklaşa bulan kişidir. Fizikçi, moleküler biyolog ve nörobiyoloji uzmanıdır. DNA yapısı üzerine çalışmalarından ötürü 1962 yılında yukarıdaki isimlerle beraber fizyoloji ve tıp alanında Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü ödülüne layık görülmüştür.

Ancak Rosalind’in 38 yaşında ölümü onu bu ödülün getireceği sevinç ve mutluluktan uzak tutmuştur.

Ernst Haeckel



Ernst Heinrich Philipp August Haeckel (Doğum; 16 Şubat 1834, Potsdam - Ölüm; 9 Ağustos 1919, Jena), yüksek rütbe sahibi Alman bir biyolog ve filozoftur. Başlıca ilgi alanını evrim oluşturmuştur. Darwinin Almanya'daki çalışmasını ilerletmiştir. Organizmaların biyolojik gelişimi ve türlerin evrimsel gelişimi teorisini geliştirmiştir. Lamarck görüşüne yakın, Darwin'in görüşlerini benimsemiş bir bilim adamıydı. Biyogenetiğin temel yasasını oluşturdu. Bu yasaya göre bireyoluş soyoluşun özetidir. Şube ve ekoloji terimlerini ilk kullanan bilim adamı olmuştur.

HAECKEL KURAMI

Enrico Fermi



Roma' da doğdu. Hem denel hem de kuramsal fiziğe temel katkılarda bulunmuş çok yönlü bir İtalyan fizikçi. Yükseköğrenimini Pisa' da tamamladı. 26 yaşındayken Roma Üniversitesi'nde profesör oldu.

Nötronlar,1932'de Chadwick tarafından gözlenmişti. Fermi, nötronları çekirdekler üzerine yollayan deneyler yaptı. 1938 yılında nötronları kullandığı deneysel çalışmaları için Nobel Ödülünü aldı. Çok iyi bir hafızaya sahipti. Dante’nin İlahi Komedya’sını ve Aristo’nun bir çok eserini ezbere bilirdi. Çok karışık problemleri çözmedeki büyük becerisi nedeniyle kendisine kahin gözüyle bakanlar bile vardı. Kendisi, aynı zamanda,deneysel fizik ve fizik eğitiminde de büyük beceriye sahipti. Amerika'ya ilk geldiği günlerde satın aldığı otomobili yolda bozulmuş,büyük üzüntüye düşmüş,en yakın benzin istasyonunda arabasını tamir etmiş istasyon sahibinden iş önerisi almıştır.

Empedokles



Empedokles Sicilya Adasının güney kıyılarında bulunan Akragas (ya da Agrigentum) şehrinden. Ailesinin şehrin siyasi hayatında pek sözü geçermiş; kendisi de bir aralık başta bulunmuş, krallık bile önerilmiş kendisine, ama kabul etmemiş, demokrasiyi öğütlemiş. Fizikçi, hekim, hatip, mucizeler gösteren ve arındıran rahip olarak Güney İtalya kentlerinde dolaşmış.Ölümü de efsaneleştirilmiştir: Kendisini Etna Yanardağına atmış olduğu söylenir – belki de onu Tanrılaştırmak için yapılan çabalardan biri bu – siyasi sürgün olarak Peloponnes’te ölmüş olması ihtimali daha büyük. “Peri physeos” (Doğa üzerine) ve “ Katharmoi” (Arınmalar) adlı iki eseri vardır.

El-Zehravi



Ebu'l Kasım Halef İbn el-Abbas el-Zehravi (batıda Albucasis olarak bilinir) MS. 936'da Kutuba (Cordoba)'nın yakınlarındaki Zehra'da doğmuştur. İslam çağının en tanınmış cerrahlarından biri olmuştur ve İspaya Kralı El-Hakem'e hekimlik yapmıştır. Zengin anlamlı özgün katkıları ile dolu uzun bir tıbbi kariyerden sonra, 1013'te öldü.

Tıp bilimini farklı yönlerini kapsayan otuz ciltten oluşan El-Tasrif isimli onun ünlü Tıbbi Ansiklopedisi için olduğu gibi cerrahideki ilk ve özgün büyük buluşları sebebiyle de iyi tanınmaktadır. Bu serinin daha önemli bölümü, dağlama, mesaneden taş atılması, hayvanların incelenmesi, ebelik, kan durdurucu maddeler ve göz, kulak ve boğaz cerrahisi dahil onun tarafından gerçekleştirilen operasyonları esas alarak cerrahi tedavilerin çeşitli yönlerini tanımlayan, cerrahi üzerine üç kitaptan oluşmaktadır. Ölü ceninin atılması ve ampütasyon dahil, birkaç hassas operasyonu mükemmelleştirmiştir.

El-Razi



Ebubekir Muhammed İbn Zekeriya el-Razi İran'da , Rey'de doğmuştur. İlk olarak, müzikle ilgilenmiş fakat daha sonra tıp ve diğer konuları eski Yunan, Fars ve Hint sistemlerinde iyi bir üstat olan Huneyn İbn İshak'tan tıp da öğrendi. Ünlü Muktadari Hastanesi'nde edindiği pratik deneyimi onun tıp matematik, astronomi, kimya ve felsefe öğrendi. Ali İbn Rabban himayesinde mesleğini seçmesinde yardımcı oldu. Erken bir yaşta, tıp ve kimyada bir uzman olarak yüksek bir mevki kazandı, öyle ki hastalar ve öğrenciler Asya'nın uzak bölümlerinden insanlar ona geliyorlardı.

El-Maverdi

align=>

Ebu'l Hasan Ali İbn Muhammed İbn Habib el-Maverdi MS. 972'de Basra'da doğdu. Temel eğitimini tamamladıktan sonra, ilk olarak hukukçu Ebu'l-Vahit el-Simari'den Fıkıh (İslam kamu hukuku) öğrendiği Basra'da öğrenim gördü. Sonra Şeyh Abdülhamid ve Abdullah el-Baki himayesinde ileri çalışmaları için Bağdat'a gitti. Kamu hukuk, ahlak, siyaset bilim ve edebiyat alanındaki uzmanlığı ona saygın bir kariyer sağlamada çok yararlı oldu. Kadı (Hakim) olarak ilk tayin edilmesinden sonra, giderek daha yüksek memuriyetlere terfi ettirildi ve sonunda Bağdat'ta Baş kadılığa terfi etti. Abbasi Halifesi El-Kaim bi Emrullah onu gezici büyükelçisi olarak atadı ve özel görevlerin başkanı olarak bir çok ülkeye gönderdi. Bu sıfatla, Abbasi Halifeliğinin çöküşü ve Büveyiler ve Selçukluların artan güçleri arasında uyumlu ilişkiler tesis etmede bir anahtar rol oynadı. Zamanın bir çok Sultanından zengin hediyeler ve övgüler aldı. Büveyhiler tarafından ele geçirildiğinde halen Bağdat'taydı.

El-Maverdi MS. 1058'de öldü.

Top