Yaygın Anksiyete Bozukluğu
Yaygın Anksiyete Bozukluğu
Panik bozukluğunun olmadığı, belirgin, yaygın, kontrolü güç olan kronik anksiyete durumları için kullanılır. Bu sendromun temel ölçütü en az 6 ay boyunca anksiyete yaşanması gereğidir. DSM-IV’de özellikle hipokondriazis ve PTSB başta olmak üzere diğer ekse I tanılarının olduğu durumlarda yaygın anksiyete bozukluğu tanısının konulmamasını önermektedir. Kadınlarda erkeklere göre daha sıktır (2/1).
Hastanın görünümü oldukça tipiktir. Huzursuz ve ürkektirler. Yüz ve beden duruşları gergindir. Ciltleri solgun olup el, ayak ve koltuk altları daha fazla olmak üzere terledikleri dikkati çeker. Genellikle endişeli ve dalgın olup, çok önemli olmayan konularda bile endişelendikleri ya da olayların olası olumsuz sonuçları konusunda düşünmekten kendini alıkoyamadıkları görülür.
Yaygın anksiyete bozukluğu olan kişilerin 1/3’ü kişilik bozukluğu gösterirler : En fazla bağımlı kişilik bozukluğu gösterirler.
DSM-IV tanı ölçütleri:
A.En az 6 ay boyunca sürmesi
B.Kişi bu anksiyeteyi kontrol etmekte güçlük çeker
C.Anksiyete ya da endişe aşağıdakilerden üçü ile birlikte görülür.
1. Huzursuzluk veya kendini tetikte hissetme
2. Çabuk yorulma
3. Konsantrasyon güçlüğü
4. İrritabilite
5. Kas gerginliği
6. Uyku bozukluğu
D. Anksiyete ya da endişe, panik bozukluğu, OKB, ayrılma anksiytesi, anoreksiya nevrosa,
somatizasyon bozukluğu, hipokondriazis gibi hjerhangi bir eksen I bozukluğu bağlı değildir. Ve bu anksiyete PTSB’e bağlı değildir.
E. Bu sıkıntıların işlevselliği bozması gerekir
F. Bozukluğun nedeni genel bir tıbbi durum, psikotik bozukluk, duygudurum bozukluğuna bağlı değildir.
Ayırıcı tanıda altta yatan fiziksel ( hipoglisemi, hipertriodi, feokromostoma v.b) veya psikolojik bozukluğu (panik bozukluğu ,sosyal fobi, depresyon, psikotik bozukluk) veya kafein intoksikasyonu ya da anksiyolitik ilaç kesimine bağlı rebound fenomeni olup olmadığı ayırtedilmelidir.
Yaygın anksiyete bozukluğu tedavisinde “ Anksiyete yönetim eğitimi” önerilmektedir. Burada söz konuusu olan yapılandırılmış bir programdır ve 3 bölümden oluşur:
1. Fizyolojik uyarılmayı kontrol altına almayı amaçlayan “gevşeme teknikleri” Bu konuda en çok başvurulan, nefes alma alıştırmalarıyla progresif ve zıt gevşeme yöntemleridir.
2.Anksiyete oluşumunda rol oynayan hatalı bilişlerin saptanması ve değiştirilmesine yönelik “bilişsel terapi” programları.
3.Hem gevşeme hem de bilişsel kontrolü içeren “karma yöntemler”.
Bilişsel tedavi yöntemlerinden AWARE (farkında olma):
A (Accept): Anksiyetyi kabul et
W (Watch): Anksiyeteyi gözle 0-10 arasında değerlendir.
A (Act): Sanki anksiyete yokmuş gibi davran, düzenli ve yavaş nefes al.
R (Repeat): Anksiyete geçinciye kadar bu basamakları yinele
E (Expect): En iyisini umut et.
Atılganlık eğitimi (Assertion training)
Hastanın görünümü oldukça tipiktir. Huzursuz ve ürkektirler. Yüz ve beden duruşları gergindir. Ciltleri solgun olup el, ayak ve koltuk altları daha fazla olmak üzere terledikleri dikkati çeker. Genellikle endişeli ve dalgın olup, çok önemli olmayan konularda bile endişelendikleri ya da olayların olası olumsuz sonuçları konusunda düşünmekten kendini alıkoyamadıkları görülür.
Yaygın anksiyete bozukluğu olan kişilerin 1/3’ü kişilik bozukluğu gösterirler : En fazla bağımlı kişilik bozukluğu gösterirler.
DSM-IV tanı ölçütleri:
A.En az 6 ay boyunca sürmesi
B.Kişi bu anksiyeteyi kontrol etmekte güçlük çeker
C.Anksiyete ya da endişe aşağıdakilerden üçü ile birlikte görülür.
1. Huzursuzluk veya kendini tetikte hissetme
2. Çabuk yorulma
3. Konsantrasyon güçlüğü
4. İrritabilite
5. Kas gerginliği
6. Uyku bozukluğu
D. Anksiyete ya da endişe, panik bozukluğu, OKB, ayrılma anksiytesi, anoreksiya nevrosa,
somatizasyon bozukluğu, hipokondriazis gibi hjerhangi bir eksen I bozukluğu bağlı değildir. Ve bu anksiyete PTSB’e bağlı değildir.
E. Bu sıkıntıların işlevselliği bozması gerekir
F. Bozukluğun nedeni genel bir tıbbi durum, psikotik bozukluk, duygudurum bozukluğuna bağlı değildir.
Ayırıcı tanıda altta yatan fiziksel ( hipoglisemi, hipertriodi, feokromostoma v.b) veya psikolojik bozukluğu (panik bozukluğu ,sosyal fobi, depresyon, psikotik bozukluk) veya kafein intoksikasyonu ya da anksiyolitik ilaç kesimine bağlı rebound fenomeni olup olmadığı ayırtedilmelidir.
Yaygın anksiyete bozukluğu tedavisinde “ Anksiyete yönetim eğitimi” önerilmektedir. Burada söz konuusu olan yapılandırılmış bir programdır ve 3 bölümden oluşur:
1. Fizyolojik uyarılmayı kontrol altına almayı amaçlayan “gevşeme teknikleri” Bu konuda en çok başvurulan, nefes alma alıştırmalarıyla progresif ve zıt gevşeme yöntemleridir.
2.Anksiyete oluşumunda rol oynayan hatalı bilişlerin saptanması ve değiştirilmesine yönelik “bilişsel terapi” programları.
3.Hem gevşeme hem de bilişsel kontrolü içeren “karma yöntemler”.
Bilişsel tedavi yöntemlerinden AWARE (farkında olma):
A (Accept): Anksiyetyi kabul et
W (Watch): Anksiyeteyi gözle 0-10 arasında değerlendir.
A (Act): Sanki anksiyete yokmuş gibi davran, düzenli ve yavaş nefes al.
R (Repeat): Anksiyete geçinciye kadar bu basamakları yinele
E (Expect): En iyisini umut et.
Atılganlık eğitimi (Assertion training)
Anksiyete Bozuklukları
- Çocuklukta Anksiyete Bozuklukları
- Obsesif Kompulsif Bozukluk
- Posttravmatik Stress Bozukluk
- Yaygın Anksiyete Bozukluğu