Kalınbarsak ( Kolon ) –Rektum ve Anüs hastalıklarının incelenmesinde kullanılan Endoskopik yöntemlerden en önemlisidir. Anüsten başlayarak Rektum ve Kolonların tamamının görülerek muayenesidir. Alet, yaklaşık 1 cm kalınlığında olup kolonların tamamını inceleyebilecek uzunlukta (1.75 m) ve barsak kıvrımlarına uygunluk gösterebilecek ( fleksibl) bir yapıdadır. Bu muayene sırasında lezyonu ( hastalıklı kısım )görmenin yanı sıra, gerekir ise buralardan biyopsi yapılabilir. Ayrıca poliplerin çıkarılması (polipektomi) ve kanama odaklarına sklerozan madde (kan durdurucu) enjeksiyonu yapılabilir.

KOLONOSKOPİ HANGİ KOŞULLARDA YAPILIR ?

* KOLO-REKTAL HASTALIKLARIN GENEL BELİRTİLERİNDE
* 50 yaşdan sonra 3-5 yılda bir kez rutin muayene olarak,
* Karına ait izah edilemeyen müphem belirtilerde,
* Kolon ve Rektum kanseri veya polipleri nedeni ile daha önce tedavi edilen hastaların izlenmesinde,
* Ülseratif kolit ve crohn gibi iltihabi barsak hastalığı olanların izlenmesinde,
* Yakın akrabasında (anne, baba, kardeş ) kolon-rektum kanseri olanlarda

40 yaşından sonra 2-3 yılda bir kez, yapılır.

KOLONOSKOPİ NASIL YAPILIR ?

Kolonoskopide kolonların içi gözleneceğinden herhangi bir patolojik oluşumun gözden kaçmaması için barsakların tamamen temiz olması şarttır. Bu nedenle hastalara bir gün önceden barsak hazırlığı yapılır. Bunun için hastalara işlem öncesindeki günde posasız gıdalar verilir ve ayrıca laksatiflerde ( ishal yapıcı ilaçlar) verilerek kolonların tam bir temizliği sağlanır. İşlem ortalama 20-30 dakika sürer. Bazen hastalara hafif bir sedasyon( hafif uyuşturma) yapmak gerekebilir.

KOLONOSKOPİNİN ÖNEMİ NEDİR ?

Bilindiği gibi Kolon ve Rektum Kanserleri her iki cinste akciğer kanserinden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Bu kadar yaygın olan bu kanser türünden büyük çapta korunmak mümkündür. Çünkü bilinmektedir ki bu kanserlerin % 95 i Kolon ve Rektumdaki poliplerden gelişmektedir. Halbuki diğer iç organların kanserlerinde kanserin geliştiği bu tip belirgin bir lezyon yoktur.Bu nedenle poliplerin biran önce saptanması ve henüz kanserleşmeden vücuttan uzaklaştırılmaları ( polipektomi) gelişebilecek bir kolon kanserini kesinlikle önleyecektir. Poliplerin çok yüksek oranda teşhis edilebilmeleri (%95) ve çıkarılmaları (polipektomi) ancak KOLONOSKOPİ ile mümkün olmaktadır. Şu halde gereken durumlarda yapılacak kolonoskopi Kolon ve Rektum Kanserlerinden KORUNMADA en önemli teşhis ve tedavi aracıdır.

Prof. Dr. Adil Baykan